De kracht van samen

Systeemtherapeut Henk Breugem kwam op 1 september 2004 bij MoleMann in dienst. Bijna twintig jaar later zit hij er nog steeds. En goed ook. We spreken Henk over de ontwikkeling van zijn vakgebied en krijgen een prachtig inkijkje in de kracht van het bijzondere vakgebied.

“Het vernieuwende van MoleMann, geen vergaderingen, al het overleg vindt plaats met de patiënt erbij en ook het systemische op basis van het gedachtengoed van Andolfi, sprak me destijds, tijdens mijn sollicitatie, erg aan. En eigenlijk ademt MoleMann die geest nog steeds. Aan vergaderen en MDO’s ontkom je niet. Maar het samenwerken met professionals in combinatie met de vakkundige vrijheid in behandelingen, en het samen met de patiënt werken aan herstel, zijn er nog steeds en dat is nog steeds de kracht.”

Duidelijke richting
Wat is de opvallendste verandering de afgelopen twintig jaar? “In de beginjaren werd er veel minder methodisch gewerkt. Het was misschien nog wat vrijer, maar ook minder doelmatig. De markt is ook steeds meer om evidence based gaan vragen. Zaken als non violence resistance en structurele gezinstherapie, EFT, ABFT, hechtingsgerichte therapie. Er is een stroom aan methodes op gang gekomen met duidelijke behandellijnen, die mijn vak en mij als therapeut een duidelijkere richting hebben gegeven.”

“Het heeft voor mij de kracht van systeemtherapie verder verstevigd. Je spreekt met de patiënt niet alleen over zijn klacht, maar veel meer over de dynamiek van het systeem en de handvatten die je daar uit kunt halen. Je hebt als systemisch behandelaar gelijk je materiaal voor handen. Je ziet direct hoe mensen op elkaar reageren, hoe iets werkt of niet, waardoor je alle betrokkenen inzichten kunt geven. Hoewel ik ervoor wil waken de systeemtherapie als evangelie de wereld in te duwen, denk ik dat je heel goed systemisch werk kunt doen en dat het voor veel patiënten kan werken.”

“De timing van systeemtherapie is ook heel belangrijk. Als een gezin er nog niet klaar voor is, kan ik het nog zo aanvoelen dat het nodig is, maar zij maken hun eigen regels. Over timing gesproken, een mooi voorbeeld. Een tijdje terug had ik een mevrouw in behandeling. Dat ging over de relatie met haar puberkind. We vragen daar ook vaak de grootouders bij, ook in deze situatie. ‘Volgens mij’, zei ik verbaasd tegen de grootmoeder, ‘ken ik jullie ergens van, kan dat?’ ‘Ja’, zei de grootmoeder, ‘wij waren twintig jaar geleden ook bij Nico Moleman en jou in Almere in therapie, met onze dochter, die hier nu met onze kleinzoon komt. Dat heeft ons toen enorm geholpen en wij denken onze dochter nu ook.’ Prachtig toch?”

Verbindende factor
Wat verwacht je van systeemtherapie de komende jaren? “Ik ben geen cultuurfilosoof, maar ik denk niet dat we als maatschappij al op het punt zijn dat we beseffen dat we elkaar hard nodig hebben. Er is nog teveel hang naar het individuele. Naar het vooropstellen van eigen behoeftes. De maatschappij is nog niet zo ver dat men inziet dat we dingen veel beter samen kunnen oplossen dan alleen. Ik vind het mooi als MoleMann aan dat inzicht kan bijdragen. Daar een verbindende factor in kan zijn. Dat meer mensen zichzelf de vraag gaan stellen hoe ze hun eigen behoeftes in contact met anderen kunnen organiseren of oplossen. Dat ze de keuze hebben om het samen te doen.”